Specjalistyczne rozwiązania dźwignicowe – przewodnik techniczny HAK

Urządzenia transportu bliskiego, czyli suwnice, żurawie, wciągniki czy dźwigniki, są podstawą logistyki i produkcji w wielu branżach. Standardowe konstrukcje sprawdzają się w prostych zastosowaniach, ale tam, gdzie warunki pracy są nietypowe – wysokie temperatury, strefy zagrożone wybuchem, bardzo duże obciążenia czy zautomatyzowane procesy – potrzebne są rozwiązania szyte na miarę. Właśnie wtedy w grę wchodzą specjalistyczne rozwiązania dźwignicowe. To one decydują, czy dany zakład może pracować wydajnie, bezpiecznie i zgodnie z obowiązującymi normami.

Czym są specjalistyczne rozwiązania dźwignicowe?

Mówiąc najprościej, to urządzenia zaprojektowane i wykonane pod konkretne potrzeby przedsiębiorstwa. W odróżnieniu od seryjnych produktów dostępnych w katalogach, takie rozwiązania są tworzone po to, aby uwzględnić specyfikę procesu technologicznego, uwarunkowania przestrzenne i wymogi bezpieczeństwa. W praktyce oznacza to, że inżynierowie muszą wziąć pod uwagę wiele zmiennych – od rodzaju i masy ładunku, przez układ hali, aż po wymagania prawne i branżowe.

Nie chodzi tu wyłącznie o samo podnoszenie czy przemieszczanie elementów. Specjalistyczna dźwignica musi stać się integralnym elementem procesu produkcyjnego albo logistycznego. Jej konstrukcja, osprzęt i system sterowania powinny być tak dobrane, aby nie tylko spełniała swoją funkcję, ale także podnosiła bezpieczeństwo i efektywność całego zakładu. To właśnie odróżnia urządzenia specjalistyczne od typowych rozwiązań katalogowych.

Główne typy urządzeń w wersjach specjalnych

Specjalistyczne rozwiązania mogą dotyczyć praktycznie każdego rodzaju urządzenia transportu bliskiego. Różnią się nie tyle samą zasadą działania, ile szczegółami konstrukcji i wyposażenia.

Suwnice procesowe to najbardziej zaawansowana grupa. Projektuje się je do pracy w środowiskach o dużym ryzyku – np. przy transporcie ciekłego metalu w hutach czy w magazynach w pełni zautomatyzowanych. Muszą one spełniać restrykcyjne normy bezpieczeństwa, być odporne na wysokie temperatury i jednocześnie umożliwiać precyzyjne manewrowanie.

Żurawie warsztatowe i stanowiskowe są mniejsze, ale również mogą wymagać dostosowania. Wykorzystuje się je tam, gdzie przestrzeń jest ograniczona, a precyzja pracy – kluczowa. W wielu zakładach stosuje się żurawie kolumnowe lub ścienne, które ułatwiają manipulowanie ciężkimi elementami na liniach montażowych.

Wciągniki i wciągarki to serce większości urządzeń dźwignicowych. W wersji specjalistycznej mogą być przystosowane do pracy w strefach zagrożonych wybuchem (ATEX), mieć bardzo dużą wysokość podnoszenia albo kompaktową budowę pozwalającą na montaż w halach o niskiej zabudowie. Wciągniki ATEX wyposażone są w zabezpieczenia przeciwwybuchowe i certyfikowane komponenty, co umożliwia ich stosowanie np. w rafineriach czy zakładach chemicznych.

Dźwigniki nożycowe także mogą być dostosowane do konkretnych potrzeb. Spotyka się wersje z platformami o nietypowych wymiarach, możliwością przechyłu czy zintegrowanym przenośnikiem rolkowym. Dzięki temu można je włączyć w zautomatyzowane linie produkcyjne, co znacząco przyspiesza transport wewnętrzny i eliminuje ręczne manipulacje.

Automatyzacja i Przemysł 4.0

Rozwój nowoczesnych technologii sprawił, że także w dźwignicach rośnie znaczenie automatyzacji i cyfryzacji. Sterowniki PLC i panele HMI umożliwiają programowanie skomplikowanych sekwencji ruchów i kontrolę pracy urządzeń w czasie rzeczywistym. Z kolei Internet Rzeczy (IoT) pozwala na instalację czujników w kluczowych komponentach. Dzięki temu możliwe jest monitorowanie stanu technicznego urządzenia, a nawet wdrożenie konserwacji predykcyjnej – czyli planowania serwisów na podstawie realnych danych o zużyciu.

Integracja z systemami nadrzędnymi, takimi jak MES czy ERP, sprawia, że suwnice czy wciągniki nie działają w oderwaniu od reszty zakładu. Stają się elementem większego systemu, w którym przepływ informacji i materiałów jest zsynchronizowany. Korzyści z takiego podejścia są wymierne: mniej przestojów, większa powtarzalność procesów i pełna kontrola nad produkcją.

Strategia rozwoju i status Centrum Badawczo-Rozwojowego

HAK Sp. z o.o. posiada od 2011 roku status Centrum Badawczo-Rozwojowego (CBR). Oznacza to prowadzenie ciągłych prac B+R i możliwość korzystania z ulg podatkowych. Środki te inwestowane są w nowe technologie, aparaturę badawczą i szkolenie zespołu inżynieryjnego.

Status CBR zwiększa wiarygodność HAK w oczach klientów i instytucji finansujących oraz ułatwia pozyskiwanie dotacji na projekty. Powstaje mechanizm samonapędzającego się rozwoju: badania umożliwiają wdrożenie nowych produktów, a przychody z ich sprzedaży finansują kolejne projekty.

Certyfikaty i normy jakości

Bezpieczeństwo i niezawodność specjalistycznych dźwignic HAK potwierdzają certyfikaty. Ich znajomość jest ważna dla użytkowników, bo gwarantuje zgodność urządzeń z wymaganiami prawa i standardów branżowych.

• ISO 9001 – uniwersalny system zarządzania jakością, który daje pewność, że procesy projektowe i produkcyjne są dobrze udokumentowane i kontrolowane.
• EN ISO 3834-2 – norma spawalnicza określająca wysokie wymagania jakościowe dla połączeń spawanych. Dla urządzeń dźwignicowych, gdzie spawy są newralgiczne, to absolutny standard.
• EN 1090-1 i EN 1090-2 – wymagane dla producentów konstrukcji stalowych, uprawniają do oznaczania wyrobów znakiem CE. Klasa EXC3 pozwala na realizację konstrukcji o znacznym ryzyku, np. mostów czy ciężkich suwnic.
• ISO 19443 – wyjątkowy standard przeznaczony dla firm działających w łańcuchu dostaw sektora energetyki jądrowej. Spełnienie jego wymagań oznacza najwyższy poziom jakości i kontroli procesów.
• Uprawnienia UDT/TDT – niezbędne do legalnej produkcji i serwisowania urządzeń w Polsce, potwierdzają zgodność z krajowymi regulacjami.

Obecność tych certyfikatów w ofercie Przedsiębiorstwa HAK to znak, że jego urządzenia spełniają rygorystyczne normy i mogą być bezpiecznie eksploatowane nawet w najbardziej wymagających branżach.

Przykłady specjalistycznych rozwiązań

Specjalistyczne urządzenia dźwignicowe znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie standardowe konstrukcje nie spełniają wymagań bezpieczeństwa, wydajności lub integracji z procesami technologicznymi. Mogą to być zarówno suwnice projektowane do pracy w ekstremalnych warunkach, wciągniki dostosowane do stref zagrożonych wybuchem, jak i dedykowane systemy transportu wewnętrznego obsługujące całe linie produkcyjne.

Rozwiązania tego typu powstają zawsze w odpowiedzi na konkretne potrzeby zakładu. Mogą dotyczyć transportu bardzo ciężkich elementów, pracy w środowiskach o podwyższonym ryzyku, obsługi zautomatyzowanych procesów czy realizacji konstrukcji nietypowych, projektowanych pod ściśle określone zadania. Dzięki temu możliwe jest zapewnienie ciągłości pracy, poprawa bezpieczeństwa pracowników i zwiększenie efektywności całych procesów przemysłowych.

Najlepszym sposobem na pokazanie, czym są rozwiązania specjalne, są konkretne realizacje.

Studium przypadku – ekstremalny udźwig w przemyśle ciężkim

Projekt: trawersa do podnoszenia wirników turbiny o udźwigu 185 ton.

Realizacja: konstrukcja spawana zaprojektowana zgodnie z EN 1090 i EN ISO 3834-2. Wymagała zaawansowanej inżynierii materiałowej i pełnej kontroli spoin. Projekt potwierdził zdolność HAK do opracowania projektu i technologii transportu ładunków o bardzo dużej masie.

Studium przypadku – automatyzacja procesów

Projekt: system do transportu form odlewniczych.

Realizacja: zautomatyzowany przepływ materiałów w procesie produkcyjnym, z zastosowaniem sterowników PLC i systemów bezpieczeństwa. Projekt wykorzystał zaplecze CBR i potwierdził kompetencje HAK w zakresie automatyzacji.

Studium przypadku – nietypowa konstrukcja

Projekt: mobilna wiata fitosanitarna.

Realizacja: duża konstrukcja stalowa zaprojektowana poza klasycznym zakresem UTB. Projekt dowiódł elastyczności zespołu inżynierskiego HAK i możliwości realizacji zadań nietypowych.

Usługi towarzyszące

Specjalistyczne rozwiązania to nie tylko sprzęt, ale i kompleksowa obsługa. Producenci coraz częściej oferują pełny pakiet usług, który obejmuje projektowanie, montaż, serwis i modernizacje.

Szczególnie ważną rolę odgrywa resurs, czyli ocena stopnia wykorzystania urządzenia i pozostałego okresu bezpiecznej eksploatacji. To obowiązek wynikający z prawa i kluczowy element bezpieczeństwa pracy. Wykonanie takiej ekspertyzy pozwala uniknąć poważnych awarii i przedłużyć życie urządzenia.

Istotne są także próby obciążeniowe i wsparcie w procesach certyfikacyjnych, np. podczas odbioru technicznego przez UDT. Dzięki temu użytkownik ma pewność, że jego urządzenie spełnia wszystkie wymagania formalne i może być bezpiecznie eksploatowane.

Jak możemy Państwu pomóc?

Na podstawie doświadczeń i zrealizowanych projektów HAK oferuje dedykowane wsparcie dla różnych grup odbiorców:

Kierownicy utrzymania ruchu i działy techniczne – platforma e-hak24.pl jako źródło części i komponentów; przeglądy okresowe, próby obciążeniowe i resurs.

Główni inżynierowie i dyrektorzy ds. inwestycji – wsparcie przy modernizacji i projektowaniu nowych systemów transportu bliskiego, integracja z procesami produkcyjnymi i automatyzacją.

Działy zakupów w branżach wysokiego ryzyka – certyfikaty EN 1090, EN ISO 3834-2 i ISO 19443 jako gwarancja bezpieczeństwa i niskiego ryzyka współpracy. Projekty obejmujące ekstremalne udźwigi dodatkowo potwierdzają kompetencje HAK jako wiarygodnego dostawcy.

Podsumowanie

Specjalistyczne rozwiązania dźwignicowe są odpowiedzią na rosnące wymagania przemysłu. Dzięki nim możliwe jest bezpieczne przenoszenie ekstremalnie ciężkich ładunków, praca w trudnych warunkach czy pełna automatyzacja procesów. Kluczem do sukcesu jest połączenie wiedzy inżynieryjnej, innowacyjnych technologii i certyfikowanej jakości.

Współczesne przedsiębiorstwa nie mogą już traktować dźwignic jako prostych urządzeń pomocniczych. To integralne elementy infrastruktury, które wpływają na wydajność, bezpieczeństwo i konkurencyjność całego zakładu. Inwestycja w rozwiązania szyte na miarę pozwala nie tylko spełnić wymagania formalne, ale przede wszystkim zbudować przewagę w dynamicznie rozwijającym się rynku.