Torowiska dźwignic
Cz.I. Rozwiązania projektowe - czynniki

Znakomita większość urządzeń transportu bliskiego, tj. urządzeń, które przenoszą ładunki w pionie i poziomie na nieduże odległości, porusza się na specjalnych torach szynowych, zwanych potocznie torami poddźwignicowymi.

W celu poprawnego zaprojektowania i wykonania takiego torowiska niezbędne jest pozyskanie i uwzględnienie wielu szczegółowych danych dotyczących zarówno samej dźwignicy, jak i warunków otoczenia, w jakich będzie pracować.

Do tych danych należą między innymi:

typ dźwignicy – jej udźwig, postać konstrukcyjna i zasadnicze wymiary,
budowa mechanizmu jazdy – liczba i rozstaw kół w czołownicy oraz ich rozpiętość,
wypadkowe obciążeń pionowych i poziomych dźwignicy,
warunki gruntowe, usytuowanie względem innych konstrukcji i obiektów technicznych,
liczbę i wzajemne usytuowanie dźwignic na torze,
sposób zasilania dźwignicy w energię elektryczną,
wymagana tolerancja ułożenia szyn dla prawidłowej ich i dźwignicy eksploatacji.

Rys. 1. Torowisko suwnicy na podłożu betonowym [1]

Rys. 2. Torowisko wciągarki na suwnicy [2]

Jak wynika z powyższego, na przyjęcie właściwego rozwiązania projektowego toru poddźwignicowego ma wpływ wiele czynników, a rozwiązania projektowe powstają na pograniczu dwóch dziedzin inżynierskich – budowlanej i mechanicznej. Miejscem, gdzie następuje styk tych dwóch branż, jest sposób mocowania szyn do podłoża. Skutek tej sytuacji jest często taki, że ani jedna, ani druga grupa zawodowa nie czuje się zobowiązana i odpowiedzialna za wnikliwe i należyte rozwiązanie tego zagadnienia.

Z punktu widzenia eksploatacji dźwignicy i torowiska jest to niezwykle ważna kwestia, która wpływa zasadniczo na koszty serwisowania toru i dźwignicy oraz ogólnie pojętą płynność produkcji.

Bez względu na przyjęte rozwiązanie konstrukcyjne samej belki poddźwignicowej, stosowane sposoby mocowania szyn do tych belek możemy klasyfikować następująco:

Ze względu na sposób podparcia szyny: