Najczęstsze przyczyny usterek podzespołów suwnic

Przyczyny usterek suwnic i ich podzespołów podczas eksploatacji mogą być różnorodne i pojawiać się skutkiem:

A.  Złego lub pogarszającego się stanu torowiska,

B.  Nieprawidłowej eksploatacji suwnicy prowadzącej do uszkodzenia cięgien nośnych lub ustroju nośnego,

C. Uszkodzeń lub nieprawidłowego zasilania i sterowania suwnicy,

D. Usterek mechanizmów jazdy i podnoszenia,

E.  Przekroczeniem resursu suwnicy (GNP)

Zły lub pogarszający się stan torowiska

Podczas eksploatacji suwnicy stan torowiska i podtorza suwnicy może się pogarszać skutkiem intensywnego lub błędnego użytkowania (np. złego rozplanowania technologicznych ruchów suwnicy co powoduje za dużą ilość jazd, miejscowe większe obciążenie torowiska, itp.), przeciążania suwnicy, zmiany w podbudowie torowiska/estakady związane z błędami budowlanymi, szkodami górniczymi, obszarem zagrożonym sejsmicznie, itd. Zły stan torowiska może wpływać na szybsze zużycie kół jezdnych suwnicy, jej ustroju nośnego i napędów jazdy.

Aby minimalizować wpływ pogarszającego się stanu torowiska na suwnicę i jej mechanizmy należy wykonywać okresowe sprawdzenia stanu torowiska i przeprowadzać operaty geodezyjnie potwierdzające ewentualne przekroczenie norm i wymagań producentów suwnic dla różnych rodzajów torowisk (dla suwnic bramowych, pomostowych natorowych i podwieszanych).

Nieprawidłowa eksploatacja suwnicy powodująca uszkodzenia cięgien nośnych lub ustroju nośnego,

Do czynników związanych z nieprawidłową eksploatacją suwnicy należą m. in. przeciążanie suwnicy, przeciąganie ładunków, zły dobór cięgien nośnych (nieodpornych na korozję, temperaturę, wilgotność, zanieczyszczenia, niewłaściwy ze względu na grupę natężenia pracy suwnicy).

Właściwy nadzór konserwatorski i wykonywanie czynności zgodnych z instrukcją konserwacji i dobrej praktyki inżynierskiej (okresowe sprawdzanie i pomiary zużycia cięgien, terminowe wymiany po stwierdzeniu granicznego zużycia lub uszkodzenia, zabezpieczenia antykorozyjne cięgien i ustroju nośnego suwnicy) oraz obsługa przez osoby znające i przestrzegające instrukcji właściwej obsługi pomogą wydłużyć okres eksploatacji suwnicy.

Uszkodzenia lub nieprawidłowe zasilanie i/lub sterowanie suwnicą

Prawidłowe zasilanie elektryczne suwnicy jest ważne dla poprawnego działania napędów suwnicy jak i jej sterowania które w nowych suwnicach jest coraz większym stopniu oparte na podzespołach elektronicznych.

Coraz rzadziej spotykane zasilanie z przewodów trakcyjnych i przewodów izolowanych zwijanych na kablozwijakach lub wiszących i przesuwanych na firankach zastępowane jest szynoprzewodami o różnej konstrukcji. Wymaga to od projektantów i konserwatorów dokonania właściwego doboru oraz znajomości budowy, instrukcji montażu i konserwacji. Aby potwierdzać właściwy stan instalacji zasilającej suwnicę należy dbać o wykonywanie okresowych kontroli i sprawdzeń oraz pomiarów elektrycznych stanu izolacji i zabezpieczeń przeciwporażeniowych i odgromowych/pożarowych instalacji zasilających jak i sterujących.

Problemy z elektroniką i sterowaniem w suwnicach może prowadzić do awarii suwnic. Często wynikają one z zakłóceń w działaniu układów sterujących, które są narażone na wahania napięcia, przepięcia oraz wpływ czynników środowiskowych. Niewłaściwa kalibracja czujników i systemów sterowania oraz błędy w oprogramowaniu mogą dodatkowo przyczyniać się do nieprawidłowego działania suwnic. Awaria elektroniki może powodować nieoczekiwane zatrzymania pracy, co skutkuje opóźnieniami oraz potencjalnymi stratami finansowymi.

Zaleca się stosowanie stabilizatorów napięcia oraz ochrony przeciwprzepięciowej. Aktualizacja oprogramowania do najnowszych wersji zapewnia poprawne działanie systemów sterujących. Sterowanie zmianą prędkości w napędach suwnic w chwili obecnej często prowadzone jest za pomocą przetworników częstotliwości (falowników), co wymaga właściwego zaprojektowania a w eksploatacji właściwej obsługi sterowania. Samo sterowanie suwnicą odbywa się obecnie rzadko z kabiny a najczęściej z poziomu roboczego kasetą przewodową lub radiowo.

Stąd konieczność profesjonalnego szkolenia operatorów suwnic w zakresie obsługi ich nowoczesnych systemów sterowania może znacząco zmniejszyć ryzyko błędów lub awarii. W przypadku wystąpienia problemów z elektroniką szybka interwencja właściwie przygotowanych konserwatorów pozwala ograniczyć skutki awarii.

Usterki w mechanizmach jazdy i podnoszenia

Awarie suwnic w tym zakresie mogą być spowodowane różnymi czynnikami, z których najczęstszym jest nieodpowiednia konserwacja suwnic. Brak regularnych przeglądów technicznych i serwisowania prowadzi do zużycia elementów takich jak koła, łożyska czy osie, sprzęgła i hamulce. Zanieczyszczenia i nieodpowiednie smarowanie mogą również przyczynić się do uszkodzeń, zwiększając opory pracy i powodując nadmierne obciążenie silników napędowych. Kolejnym czynnikiem są warunki eksploatacyjne, w tym praca w trudnych warunkach atmosferycznych bez odpowiednich zabezpieczeń.

Aby unikać usterek mechanizmów jezdnych, należy wdrożyć systematyczne przeglądy i konserwację, zgodnie z zaleceniami producenta. Warto inwestować w wysokiej jakości smary i regularnie usuwać zanieczyszczenia. Dobrze jest również monitorować stan techniczny kół i łożysk, co pozwala na wczesne wykrycie ewentualnych uszkodzeń. W przypadku wystąpienia usterek konieczna jest szybka reakcja serwisowa, aby zminimalizować czas przestoju i koszty napraw. Profesjonalne szkolenia operatorów mogą także pomóc w identyfikacji pierwszych oznak problemów, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo i wydajność pracy suwnic.

Problemy w eksploatacji związane z zużywaniem się resursu suwnicy

Każde urządzenie ma bardziej lub mniej wyraźnie określoną przez producenta długość użytkowania (poprzez np. gwarancję i instrukcję konserwacji oraz terminarz wykonywania przeglądów, wymian i remontów), W przypadku dźwignic producenci dodatkowo określają GNP (grupę natężenia pracy) informującą do jakich warunków pracy i średnich obciążeń zostało urządzenie zaprojektowane. Stąd suwnice o tym samym udźwigu, a różniące się GNP są inaczej budowane (inne rozmiary kół jezdnych, ustroju  nośnego, cięgien nośnych i inne wielkości i moce napędów). Sterowanie elektroniczne może nadzorować stopień zużywania się suwnicy (stopień wykorzystania zaplanowanej przez wartość GNP ilości cykli i informować o ich całkowitym wykorzystaniu eksploatującego np. poprzez wyłączenie się z użytkowania (może to dotyczyć nadzoru nad innymi podzespołami suwnicy w wyniku zainstalowania różnych czujników nadzorujących zużywanie się. Niezależnie od poziomu technicznego suwnicy eksploatujący ma obowiązek bezpośrednio lub poprzez służby dozorujące i konserwujące nadzorować zużywanie  się suwnicy, jej podzespołów i stopnia wykorzystania resursu GNP) zgodnie z instrukcją eksploatacji i terminarzem wykonywania konserwacji i przeglądów. Po wykonanych przez kompetentne osoby/firmy przeglądów mogą być określane zakresy remontów, napraw oraz wymian podzespołów i części a następnie wyznaczony dalszy okres eksploatacji/resursu suwnicy.