Transport poziomy - rozwiązania transportu bliskiego

Pojęcie transportu bliskiego obejmuje szereg operacji oraz powiązanych z nimi urządzeń, mających na celu podnoszenie i przemieszczanie ładunków na niewielkie odległości w różnego rodzaju procesach przebiegających na terenie zakładów przemysłowych czy w obrębie budynków. To powód, dla którego transport bliski w branży przemysłowej określa się również mianem transportu wewnątrzzakładowego. Transport wewnątrzzakładowy obejmuje przemieszczanie towarów i ładunków pomiędzy strefami produkcyjnymi, stanowiskami pracy, sektorami magazynowymi, a także – pomiędzy halami zakładu.

Transport poziomy – zastosowanie

Możliwość transportu poziomego ładunków, komponentów czy narzędzi i maszyn wymagany jest w praktycznie każdym zakładzie przemysłowym oraz magazynie. W jego obszarze wyodrębnić możemy transport składowo-magazynowy, transport wydziałowy i międzywydziałowy oraz transport stanowiskowy i międzystanowiskowy. Każdy z nich pozwala na znaczne skrócenie przebiegów materiałowych oraz usprawnia wykonywanie czynności technologicznych – produkcyjnych, montażowych, magazynowych, a także –wszelkich prac związanych z załadunkiem lub rozładunkiem.

We wszystkich sytuacjach transportu bliskiego poziomego rynek oferuje wiele rozwiązań technicznych, które umożliwiają sprawne i bezpieczne przemieszczanie ładunków – zarówno tych niewielkich, jak i wielkogabarytowych. Część z nich to urządzenia o zastosowaniu uniwersalnym (wózki widłowe, wózki podnośnikowe) lub zaprojektowane pod konkretne, najczęściej występujące ładunki (np. wózki do palet, wózki do butli z gazem itp.). Inne to urządzenia projektowane do zastosowania w konkretnych, jednostkowych procesach, a dzięki temu – umożliwiające przemieszczanie ładunków niestandardowych bądź wykonanie czynności, w których rozwiązania uniwersalne nie znajdują zastosowania. 

Transport poziomy – zaawansowane rozwiązania techniczne

Wśród urządzeń do obsługi transportu poziomego znajdują się tak proste, jak i bardzo zaawansowane rozwiązania techniczne. Znajdziemy tu zarówno powszechnie stosowane wózki magazynowe czy wózki widłowe, jak i maszyny wielkogabarytowe, wymagające budowy odpowiedniej infrastruktury zakładowej. Szczególnym rodzajem rozwiązań z tego obszaru są urządzenia projektowane i produkowane z uwzględnieniem przenoszenia konkretnych, jednostkowych ładunków oraz obsługi określonych procesów technologicznych bądź ich pojedynczych etapów.

Najprostszym rozwiązaniem, znacząco usprawniającym transport poziomy ładunków na terenie zakładów przemysłowych są różnego typu adaptery, uchwyty i trawersy na wózek widłowy, które zwiększają funkcjonalność standardowych wózków, obecnych w niemal każdym zakładzie przemysłowym. Opracowane do pochwytu ładunków o określonym kształcie i gabarytach, umożliwiają transport specjalistyczny pomiędzy strefami produkcyjnymi oraz magazynem.

Wózki podnośnikowe i proste urządzenia przejezdne

Jednym z podstawowych środków specjalistycznego transportu poziomego są wózki podnośnikowe o specjalnym przeznaczeniu. Do ich produkcji najczęściej wykorzystuje się konstrukcję uniwersalnych wózków podnośnikowych, zależnie od zapotrzebowania – z ręcznym lub elektrycznym napędem mechanizmów jazdy i podnoszenia. Podstawowe funkcjonalności wózka podnośnikowego – jazda i podnoszenie – są w nich wzbogacane o adaptery przystosowane do pochwytu i transportowania konkretnych, jednostkowych ładunków. Tego typu rozwiązania przekładają się na wymierne korzyści technologiczne – powstają bezpieczne i wygodne w użyciu kompaktowe urządzenia, nie wymagające stosowania dodatkowego osprzętu, z intuicyjnym, jasnym dla operatora interfejsem. Umożliwiają sprawny transport stanowiskowy i międzystanowiskowy komponentów montażowych, matryc, form wtryskowych czy ładunków określonego typu. 

Grupą rozwiązań specjalistycznych o zbliżonej konstrukcji i zastosowaniu są urządzenia do montażu i podmontażu – wyposażone w układ jezdny, obrotniki oraz funkcjonalne adaptery umożliwiają montaż bądź demontaż komponentów większych maszyn. 

Wózek podnośnikowy do transportu kręgów stalowych. Fot. Przedsiębiorstwo HAK Sp. z o.o.

Urządzenie do podmontażu obudowy maszyny FOt. Przedsiębiorstwo HAK Sp. z o.o.

Platformy transportowe szynowe i samojezdne

Zdecydowanie bardziej zaawansowanymi rozwiązaniami z zakresu transportu poziomego są platformy transportowe – szynowe lub samojezdne. Wyposażone we własny napęd urządzenia tego typu umożliwiają przemieszczanie wielkomasowych i wielkogabarytowych ładunków między strefami produkcyjnymi, na malarniach i w śrutowniach, a także – pomiędzy budynkami zakładów. 

Platformy transportowe szynowe to urządzenia wybierane do obsługi konkretnego etapu procesu technologicznego. Zasilane z własnego akumulatora, szynoprzewodem bądź kablozwijakiem, przemieszczając się po torowisku, umożliwiają transport wielkomasowych ładunków na określonych odcinkach procesu. Wśród platform szynowych znajdziemy zarówno urządzenia uniwersalne, jak i maszyny o konstrukcji dostosowanej do konkretnych ładunków oraz czynności. Te drugie często są wyposażane w pozycjonery do posadowienia ładunku, obrotniki, pryzmy czy podpory do trawers. 

Platformy transportowe samojezdne dają większą swobodę użytkowania urządzenia – jego możliwości jazdy nie są ograniczone wyłącznie do linii torowiska. Tym sposobem platformy samojezdne stosowane są najczęściej tam, gdzie sprawdzi się ich mobilność oraz zwrotność oraz tam, gdzie nie ma możliwości zamontowania torowiska. W tej grupie urządzeń dostępne są zarówno maszyny uniwersalne, jak i specjalizowane, wyposażone w funkcjonalności przystosowane do określonych ładunków bądź etapów procesów technologicznych. Użytkowość platform transportowych samojezdnych może być istotnie podniesiona przez zastosowanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych – przykładem jest omnikierunkowa platforma transportowa na kołach Mecanum lub platforma samojezdna z zasilaniem indukcyjnym.

Platformy transportowe – zarówno szynowe, jak i samojezdne – dostępne są również jako platformy transportowe bez napędu. Często łączone w szereg, podpięte do ciągnika zewnętrznego (np. wózka widłowego) pozwalają na sprawny transport wielkomasowych ładunków na terenie zakładów przemysłowych.

Platforma transportowa szynowa Fot. Przedsiębiorstwo HAK Sp. z o.o.

Platforma transportowa samojezdna Fot. Przedsiębiorstwo HAK Sp. z o.o.

Przesuwnice transportowe

Przesuwnice transportowe to zdecydowanie największe urządzenia z zakresu transportu poziomego. Wszystkie przesuwnice oparte są na podobnej konstrukcji pomostu przemieszczającego się prostopadle po torowisku. Mają również podobną funkcję – przemieszczania pojazdów bądź ładunków pomiędzy nawami hal, różnymi torowiskami bądź częściami linii technologicznych.

Stanowią obszerną grupę rozwiązań, którą podzielić można na przesuwnice do transportu pojazdów szynowych bądź kołowych – oraz przesuwnice procesowe, przeznaczone do transportu ładunków w obrębie linii technologicznych. Pierwsze stosowane są najczęściej w zakładach produkujących pojazdy szynowe (transport pudeł pomiędzy etapami montażu) bądź stosujących procesy wymagające przestawiania pojazdów z jednego toru na drugi. Przesuwnice procesowe to stałe wyposażenie zakładów, w których wymaga się specjalistycznego obiegu form, często w trybie automatycznym. Używane są np. w zakładach produkujących prefabrykaty betonowe. Poza tymi rodzajami urządzeń mamy jeszcze szereg rozwiązań specjalnych, wykorzystujących konstrukcję przesuwnicy do obsługi jednostkowych procesów technologicznych.

Przesuwnica do wagonów Fot. Przedsiębiorstwo HAK Sp. z o.o.

Przesuwnica procesowa do form Fot. Przedsiębiorstwo HAK Sp. z o.o.

Grupa rozwiązań technicznych, obsługujących transport poziomy, to również szereg rozwiązań specjalnych, projektowanych i dostarczanych z myślą o jednostkowych potrzebach i specyficznych ładunkach. Oparte na konstrukcji przesuwnic bądź platform transportowych urządzenia specjalizowane pozwalają na osiągnięcie wysokiego poziomu bezpieczeństwa pracy oraz istotne zwiększenie wydajności procesowej.