Przegląd systemów sterowania maszyn 
Cz. IV. Urządzenia sterujące - sterowanie ze stanowiska w kabinie operatora


Dobór systemu sterowania urządzeniami jest na ogół ściśle powiązany z zastosowaniem konkretnego urządzenia sterowniczego, służącego do komunikacji pomiędzy osobą obsługującą i obsługiwaną maszyną. Na rynku stosuje się kilka standardowych rozwiązań – ich rodzaj ma niebagatelny wpływ na bezpieczeństwo, ergonomię oraz wydajność pracy. 

Dobór systemu sterowania, a tym samym również urządzenia pozwalającego na sterowanie, jest szczególnie istotny w przypadku rozwiązań z zakresu transportu bliskiego. Stosowane w transporcie bliskim urządzenia realizują transport wszelkiego typu ładunków na nieduże odległości na terenie zakładów oraz manipulowanie nimi w procesach produkcyjnych, warsztatowych czy magazynowych. Należą do nich m.in. żurawie i suwnice, a także inne urządzenia transportowe, np. wózki, platformy i przenośniki. Każde z nich wymaga zastosowania odpowiednio dobranych rozwiązań z zakresu interfejsu użytkownika. Precyzyjny dobór urządzeń sterowniczych zależny jest od wielu czynników, m.in.:

- charakteru wykonywanych prac i procesów,
- czasu trwania prac i procesów,
- warunków środowiskowych, 
- możliwości technicznych obiektu,
- aspektów bezpieczeństwa obsługi,
- czynników ekonomicznych,
- prędkości zastosowanych mechanizmów.

Stanowiska sterownicze w kabinie operatora


Rys. 1. Suwnica bramowa chwytakowa z kabiną sterowniczą 

Rys. 2. Suwnica procesowa natorowa z kabiną sterowniczą


Kabina sterownicza wyposażona w stanowisko dla operatora to rozwiązanie stosowane w przypadku największych i najbardziej wymagających urządzeń dźwignicowych, takich jak duże suwnice oraz żurawie. Operator obsługuje urządzenie z góry, z poziomu dźwigarów suwnicy bądź wysięgnika żurawia, co daje mu szerokie pole widzenia pola pracy urządzenia, co jest niezbędne w przypadku transportu bardzo dużych ładunków. Takie rozwiązanie jest niezbędne również w wykonywaniu specjalistycznych prac wymagających widoczności oraz precyzji (np. suwnice przeładunkowe z czerpakiem, suwnice z elektromagnesami).


Rys. 3. Stanowisko sterownicze  operatora w kabinie suwnicy

Rys. 4. Kabina sterownicza do suwnicy przed montażem


Stanowiska sterownicze umieszczone w kabinie wyposażone są w fotel oraz dwa boczne pulpity z manipulatorami i przyciskami do obsługi urządzenia. Inne wyposażenie, takie jak ruchomość stanowiska (stałe bądź obrotowe), wyświetlacze, inne panele operatorskie, zależą już od konkretnej aplikacji oraz wymaganej funkcjonalności.

Rozwiązanie posiada swoje zalety oraz wady. Do niewątpliwych zalet należy dobra widoczność obszaru pracy oraz wygoda operatora. Wadą jest konieczność przygotowania w hali odpowiednich punktów dostępu do suwnic z klatką schodową (wejście do kabiny), a także konieczność zaangażowania w pracę innych osób z odpowiednimi kwalifikacjami. Należy do nich np. „hakowy”, odpowiadający za prawidłowe zaczepienie i odczepienie ładunku na haku dźwignicy.

W kolejnej publikacji kontynuacja tematu – sterowanie z poziomu roboczego.

Zapraszamy!

Literatura:

[1] - [4] - Dokumentacja wewnętrzna Przedsiębiorstwa HAK